Zgodnie z teorią jedności gospodarczej grupy przedsiębiorstw traktowane są jako jeden podmiot podatkowy, oznacza to, że grupa kapitałowa jako całość jest podmiotem podatkowym. Tym samym wszystkie obroty między przedsiębiorstwami tej samej grupy kapitałowej mają neutralny charakter, przez co obciążenie podatkowe jest niższe. Dla przedsiębiorstw powiązanych wydaje się, że wybór tej metody jest rozwiązaniem słusznym i pożądanym, biorąc pod uwagę kryterium minimalizacji obciążeń podatkowych i wspólny cel gospodarczy. Opodatkowanie na zasadzie jedności wymaga jednak spełnienia od przedsiębiorstw wielu warunków.
Podatkowa Grupa Kapitałowa (dalej zwane PGK) Jest to narzędzie prawnopodatkowe stosowane w wielu krajach świata, umożliwiające konsolidację wyników podatkowych kilku odrębnych podatników. Jednocześnie, nie jest to instrument agresywnej optymalizacji podatkowej, tylko instytucja prawa podatkowego przewidziana w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych i stosowana w praktyce przez renomowane przedsiębiorstwa, w tym spółki z udziałem Skarbu Państwa.
Warunki założenia podatkowej grupy kapitałowej
Zgodnie z art. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podatkową grupę kapitałową mogą tworzyć co najmniej dwie spółki prawa handlowego mające osobowość prawną, czyli spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, proste spółki akcyjne (od 1 lipca 2021) lub spółki akcyjne, mające siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
jeżeli:
- Przeciętny kapitał zakładowy przypadający na każdą ze Spółek, jest nie niższy niż 500 000 zł,
- Spółka Dominująca będzie w bezpośrednim posiadaniu przynajmniej 75% udziałów w kapitale zakładowym każdej ze Spółek Zależnych,
- Spółki Zależne nie będą posiadać udziałów w kapitale zakładowym innych Spółek Zależnych,
- Spółki nie będą posiadać zaległości we wpłatach podatków stanowiących dochód budżetu państwa (na moment utworzenia PGK),
- PGK nie będzie rozszerzone o inne spółki w trakcie jej istnienia,
- Spółki nie będą korzystać ze zwolnień od podatku dochodowego na podstawie odrębnych ustaw,
- Spółki nie będą pozostawać w związkach powodujących zaistnienie okoliczności, o których mowa w art. 11 ustawy o CIT, z podatnikami podatku dochodowego niewchodzącymi w skład PGK,
- PGK osiągnie za każdy rok podatkowy swojego istnienia, dochodowość na poziomie co najmniej 2%.
Po spełnieniu warunków wymienionych w ustawie, podatnicy chcący utworzyć grupę zawierają w formie aktu notarialnego umowę o utworzeniu PGK, która następnie powinna zostać zarejestrowana przez naczelnika urzędu skarbowego w formie decyzji administracyjnej. Po rejestracji umowy podatkowej grupy kapitałowej przez naczelnika urzędu skarbowego, umowa nie może zostać rozszerzona na inne spółki. Umowa musi zostać zawarta na okres co najmniej 3 lat podatkowych.
Spółka dominująca jest odpowiedzialna za obliczenie podatku dochodowego podatkowej grupy kapitałowej, obliczenie wysokości zaliczek, pobieranie i wpłacenie podatku do właściwego urzędu skarbowego. Spółce tej nie przysługuje wynagrodzenie z tytułu terminowego wpłacania podatku dochodowego od osób prawnych należnego od podatkowej grupy kapitałowej.
Warto również podkreślić, iż Spółki tworzące PGK odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania z tytułu podatku dochodowego należnego za okres obowiązywania umowy (art. 1a ust. 14 ustawy o CIT). Zatem prawidłowe wypełnianie obowiązków przewidzianych ustawą o CIT w odniesieniu do PGK ciąży także na każdej ze Spółek i ma charakter analogiczny do realizacji obowiązków przez standardowego podatnika CIT (przy uwzględnieniu specyfiki rozliczeń PGK).
Korzyści z utworzenia PGK
Konsolidacja wyników podatkowych spółek wchodzących w skład PGK, czyli możliwość nieograniczonego czasowo, natychmiastowego wykorzystywania strat podatkowych jednego podmiotu przez drugi, to główna korzyść tworzenia PGK
Kolejną zaletą PGK jest brak stosowania przepisów o cenach transferowych w przypadku świadczeń między spółkami tworzącymi grupę kapitałową. Spółkom wchodzącym w skład grupy pozwala się m.in. na stosowanie udogodnień przy cenach transferowych. Zaniżanie czy zawyżanie cen w transakcjach wewnątrz grupy w stosunku do cen rynkowych może odbywać się bez ryzyka ich weryfikacji przez organ podatkowy. Spółki PGK są także zwolnione z obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych.
Niewątpliwą korzyścią funkcjonowania w podatkowej grupie kapitałowej jest swoboda przepływów pieniężnych i innych aktywów między spółkami. Jest to szczególnie ważne, gdy spółki grupy są na różnych etapach rozwoju – gdy część z nich jest spółkami generującymi nadwyżki finansowe, a część tego finansowania potrzebuje. Wszelkie darowizny bowiem dokonywane w ramach podatkowej grupy kapitałowej są neutralne podatkowo – u obdarowanego stanowią przychód, który jednocześnie jest kosztem u darczyńcy (ustawa o CIT, art. 16 ust. 1 pkt 14).
Kolejnym przykładem wykorzystania PGK dla osiągnięcia korzyści podatkowej i biznesowej jest realizacja tzw. debt push down, czyli możliwość uznania kosztów finansowania nabywanej spółki za koszty podatkowe potrącane z dochodami nabytego podmiotu
Rozważenie utworzenia grupy podatkowej może być uzasadnione, jeśli:
- grupa kapitałowa prowadzi kilka odrębnych biznesów i niektóre z nich są dochodowe, inne, choćby w średnim terminie, mogą generować straty, a konsolidacja podmiotów w jeden organizm prawny z jakiś względów nie jest preferowana lub możliwa, lub
- spółki wchodzące w skład grupy kapitałowej zawierają pomiędzy sobą szereg transakcji świadczenia usług i przepływu towarów, a administracja i realizacja tych transakcji zgodnie z wymogami cen transferowych jest skomplikowana i kosztowna lub obarczona ryzykiem, lub
- istnieje potrzeba zapewnienia swobodnego przepływu nadwyżek środków finansowych czy innych aktywów pomiędzy spółkami wchodzącymi w skład grupy kapitałowej.
Podsumowując, należy wskazać, że choć konsolidacja wyników podatkowych spółek wchodzących w skład PGK jest motywem wiodącym dla tworzenia PGK, to pozostałe korzyści, które daje PGK, krótko zarysowane powyżej, mogą okazać się albo dodatkowymi efektami pozytywnymi, albo wręcz być kluczowe dla podjęcia decyzji o utworzeniu grupy
Źródło:
https://ksiegowosc.infor.pl/podatki/cit/cit/podatnicy-i-zakres-opodatkowania/3051200,Podatkowa-grupa-kapitalowa-PGK-jeden-podatnik-wiele-korzysci.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Podatkowa_grupa_kapita%C5%82owa
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19920210086/U/D19920086Lj.pdf
https://skslegal.pl/raport-sks-podatkowa-grupa-kapitalowa-pl/
https://www.ksiegarnia.beck.pl/media/product_custom_files/1/2/12413-podatkowa-grupa-kapitalowa-artur-nowak-darmowy-fragment.pdf
https://www.portalfk.pl/cit/jakie-korzysci-daje-utworzenie-podatkowej-grupy-kapitalowej-16271.html
https://wnus.edu.pl/frfu/file/article/download/7066.pdf
https://ocdn.eu/pulscms-\https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcQRic8HMSgNdzS0op150mA6_DpQzzq8H99N6g&usqp=CAU