Kontrakty forward a przychody kapitałowe

W latach 2014-18 polski ustawodawca podjął szereg działań mających na celu uszczelnienie systemu podatkowego, do działań ogólnych wprowadzono wiele rozwiązań przeciwdziałającym nadużyciom ukierunkowanych na poszczególne schematy unikania opodatkowania. Do jednych z istotniejszych działań  można zaliczyć zmniejszenie możliwości unikania opodatkowania z rozliczaniem strat, w tym przede wszystkim rozdzielenie od 2018 r. w podatku CIT źródeł przychodów na te związane z zyskami kapitałowymi i te związane z pozostałą działalnością gospodarczą , regulacje te wprowadzoną  Ustawą z dnia 27.10.2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym. Podział, o którym mowa powyżej, motywowany był wolą przeciwdziałania kreowania strat podatkowych na operacjach zaliczanych do zysków kapitałowych, aby następnie sztucznie obniżać podstawę opodatkowania. Zmiany te zmniejszają prawdopodobieństwo manipulacji wynikiem podatkowym przy wykorzystaniu czynności na majątku podatnika.

Zgodnie ze zmianami, wspólne opodatkowanie nastąpi w przypadku osiągnięcia przychodu z obu źródeł. Gdy wykażemy stratę z zysków kapitałowych nie będzie możliwe pomniejszenie dochodu z działalności podstawowej a jedynie pomniejszenie do 50% tej straty na kolejne lata (max 5)

W art. 7b updop, wskazano zamknięty katalog przychodów, które podatnicy będą kwalifikować jako przychody z zysków kapitałowych (katalog ten nie dotyczy ubezpieczycieli, banków i instytucji finansowych, ze względu na rodzaj prowadzonej działalności). W katalogu tym, w ust. 1 pkt 6 lit. b) wskazano m.in. przychody z pochodnych instrumentów finansowych z wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów, niezaliczanych do zysków kapitałowych. Poniżej postaram się bardziej szczegółowo opisać wyłączone z katalogu pochodne instrumentów finansowych oraz podam przykład operacji.

Instrument pochodny – to instrumenty niebędące papierami wartościowymi, którego wartość uzależniona jest od instrumentu bazowego, którymi zwykle są instrumenty rynku kapitałowego jak akcje czy obligacje. Oprócz papierów wartościowych instrumentem bazowym mogą być również kursy walutowe, indeksy giełdowe a nawet liczba dni słonecznych. Wśród najpopularniejszych instrumentów pochodnych wymienia się opcje, kontrakty terminowe( futures i forward), swapy czy warranty. Dziś zostanie opisany kontrakt forward jako zabezpieczenie przed ryzykiem zmiany kursów walutowych.

Forward – to transakcja pochodna polegająca na kupnie lub sprzedaży dobra bazowego(np. waluty), w określonym w umowie terminie i po określonej cenie. Transakcje typu forward są zawierane na rynkach nieregulowanych, tak więc obie strony kontraktu dowolnie uzgadniają ilość, termin oraz cenę dostawy instrumentu bazowego. Wykorzystując kontrakt forwad na zakup waluty, dostawa waluty może nastąpić od 3 dni do 2 lat.

Przykład

Firma XYZ Sp.z o.o. ma otrzymać  za 3 miesiące od zagranicznego kontrahenta zapłatę w kwocie 50 000 euro. Otrzymane euro będzie musiała wymienić na złote, obecnie kurs EUR/PLN to 4,4400 zł, firma obawia się że kurs znacznie spadnie i zabezpiecza się zawierając z bankiem  trzymiesięczną transakcję forward (na sprzedaż euro), po kursie EUR/PLN 4,4620.

Zawierając transakcję terminową firma zabezpiecza się przed stratą a jednocześnie rezygnuje z zysku gdyby kurs był korzystniejszy.

Należy zaznaczyć, że powyższe zabezpieczenie powinno być zbadane pod względem efektywności tego zabezpieczenia. Jedną z metod jest Metoda wskaźnikowa „DOD”(Dollar-Offset Method), która w ogólności polega na obliczeniu stosunku skumulowanych zmian wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego do skumulowanych zmian wartości godziwej instrumentu zabezpieczanego w określonym przedziale czasowym. Stosunek ten powinien zawierać się w przedziale od 0,8 do 1,25.

W mojej opinii, powyższy przykład transakcji na instrumencie pochodnym nie będzie generował przychodów z zysków kapitałowych przy założeniu że transakcja nie miała charakteru spekulacyjnego i zabezpiecza transakcję, realizowane przez Spółkę w ramach podstawowej działalności gospodarczej

Żródła

Dawid Garstecki, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Katedra Rachunkowości METODY POMIARU EFEKTYWNOŚCI ZABEZPIECZENIA W RACHUNKOWOŚCI

Karolina Konopczak, Aleksander Łożykowski Kwantyfikacja zmian luki CIT: podejście ekonometryczne

Obraz Gerd Altmann z Pixabay