Działalność spółek handlowych, które w inny sposób niż w formie funduszu inwestycyjnego pozyskują kapitał od wielu inwestorów z myślą o inwestowaniu go z korzyścią dla tych inwestorów, do dnia 4 czerwca 2016 r. była wykonywana na zasadach ogólnych (w szczególności zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych). W odniesieniu do tej grupy podmiotów Ustawa z dnia 31 marca 2016 r. o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 615) wprowadziła nowe regulacje istotnie zmieniające warunki funkcjonowania takich podmiotów, w szczególności wymóg uzyskania wpisu do rejestru zarządzających ASI lub uzyskania stosownego zezwolenia. W konsekwencji podmioty te zostały objęte nadzorem Komisji jako organu sprawującego nadzór nad rynkiem kapitałowym.
Wraz z nowelizacją ustawy do polskiego systemu prawnego została wprowadzona instytucja alternatywnej spółki inwestycyjnej (ASI). Wprowadzenie do polskiego prawa regulacji w zakresie prowadzenia działalności przez ASI i zarządzającego ASI jest skutkiem implementacji Dyrektywy ZAFI opracowanej przez Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych („ESMA”)
FORMA PRAWNA I PRZEDMIOT DZIAŁALNOŚCI
Prowadzenie ASI jest możliwe w różnych formach prawnych. Ustawa przewiduje prowadzenie ASI w formie spółki kapitałowej (sp. z o.o. lub SA), spółki europejskiej, spółki komandytowej albo spółki komandytowo-akcyjnej. Oznacza to, że do jej prowadzenia wykorzystywane są dobrze znane spółki prawa handlowego, co upraszcza prowadzenie działalności inwestycyjnej w sposób regulowany, a do kwestii wykonywania działalności nieuregulowanych w Ustawie o funduszach stosuje się przepisy Kodeksu spółek handlowych.
Wyłącznym przedmiotem działalności ASI, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w Ustawie o funduszach, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną. Oznacza to, że ASI nie może wykonywać jednocześnie działalności opisanej powyżej oraz prowadzić innej aktywności gospodarczej. W celu zagwarantowania, że wpłaty dokonane przez inwestorów ASI zostaną przeznaczone wyłącznie na działalność inwestycyjną prowadzoną zgodnie z przyjętą polityką inwestycyjną, przepisy prawa określają wyłączny przedmiot działalności ASI
ZARZĄDZAJĄCY ASI
Każda alternatywna spółka inwestycyjna musi posiadać zarządzającego. Zarządzający ASI jest to podmiot zarządzający alternatywną spółką inwestycyjną, w tym co najmniej zarządzający portfelem inwestycyjnym tej spółki oraz ryzykiem związanym z jej działalnością (art. 8b ust. 1 Ustawy o funduszach). Zarządzającym ASI może być wyłącznie spółka kapitałowa, w tym spółka europejska. W zależności od formy prawnej ASI, wyróżniamy dwa rodzaje zarządzających ASI. W przypadku, gdy ASI jest prowadzona w formie spółki kapitałowej, zarządzającym ASI jest ta Alternatywna Spółka Inwestycyjna, prowadząca działalność jako wewnętrznie zarządzający ASI. W przypadku natomiast prowadzenia działalności ASI w formie spółki komandytowej bądź spółki komandytowo – akcyjnej, zarządzającym ASI jest spółka kapitałowa będąca komplementariuszem alternatywnej spółki inwestycyjnej, prowadząca działalność jako zewnętrznie zarządzający ASI
Zawężenie formy organizacyjno-prawnej zarządzających ASI do spółek kapitałowych jest spowodowane wymogami określonymi w Dyrektywie ZAFI dotyczącymi konieczności posiadania przez zarządzającego ASI osobowości prawnej.
Przedmiotem działalności zarządzającego ASI może być wyłącznie zarządzanie ASI, w tym wprowadzanie tej spółki do obrotu, czyli oferowanie inwestorom tytułów uczestnictwa ASI. Należy zaznaczyć, że zewnętrznie zarządzający ASI może zarządzać więcej niż jedną alternatywną spółką inwestycyjną a wewnętrznie zarządzający ASI może zarządzać wyłącznie daną spółką będącą alternatywną spółką inwestycyjną. Oznacza to, że przedmiotem wewnętrznie zarządzanej ASI jest zarówno działalność ASI, jak też działalność zarządzającego ASI, a zatem spółka taka jest zobowiązana ujawnić w Krajowym Rejestrze Przedsiębiorców oraz w umowie/statucie spółki dwa przedmioty działalności.
NADZÓR KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO.
Zarówno zewnętrznie, jak i wewnętrznie zarządzający ASI podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego. w zależności od wartości aktywów wchodzących w skład portfeli inwestycyjnych alternatywnych spółek inwestycyjnych, którymi dany zarządzający ASI zamierza zarządzać lub zarządza, wymaga uzyskania zezwolenia KNF, lub wpisu do rejestru zarządzających ASI. Jeżeli wartość aktywów ASI nie przekracza 100 milionów euro (w przypadku ASI niestosujących dźwigni finansowej 500 milionów euro) to zarządzający ASI podlega wyłącznie wpisowi do rejestru KNF. Przekroczenie powyższych limitów skutkuje powstaniem obowiązku złożenia do KNF wniosku o udzielenie zezwolenia na wykonywanie działalności zarządzającego ASI.
Podmiot ubiegający się o wpis do rejestru zarządzających ASI nie jest zobowiązany do przyjęcia systemu kontroli wewnętrznej, a także nie musi stosować szeregu regulacji wewnętrznych w zakresie sposobu wykonywania czynności związanych z zarządzaniem alternatywnymi spółkami inwestycyjnymi, w szczególności dotyczących konfliktów interesów, ochrony informacji poufnych lub stanowiących tajemnicę zawodową, polityki wynagrodzeń, zarządzania ryzykiem oraz płynnością, wyceny aktywów zarządzanych alternatywnych spółek inwestycyjnych, powierzania wykonywania czynności innym podmiotom, obowiązków informacyjnych, publikacyjnych i sprawozdawczych. Jednocześnie alternatywna spółka inwestycyjna, której zarządzający podlega jedynie wpisowi do rejestru zarządzających ASI, nie ma obowiązku posiadania depozytariusza przechowującego aktywa alternatywnej spółki inwestycyjnej i prowadzącego rejestr wszystkich jej aktywów.
DODATKOWE INFORMACJE
Warto dodać, że od 1 stycznia 2019 r. zgodnie z ustawą o CIT zwolnione są z podatku dochody (przychody) Alternatywnych Spółek Inwestycyjnych uzyskane w roku podatkowym ze zbycia udziałów (akcji). Warunkiem skorzystania z tego zwolnienia jest, aby ASI, która zbywa udziały (akcje), posiadała przed dniem zbycia bezpośrednio nie mniej niż 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki, której udziały (akcje) są zbywane, nieprzerwanie przez okres dwóch lat.
Więcej szczegółowych informacji można uzyskać na stronie KNF.
Pytania i odpowiedzi – Komisja Nadzoru Finansowego
Żródło:
https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/Alternatywne%20Sp%C3%B3%C5%82ki%20Inwestycyjne%20-%20interaktywny_66965.pdf
https://ssw.solutions/pl/asi-alternatywa-dla-klasycznych-funduszy-inwestycyjnych/
Obraz Edar z Pixabay